Instrument Assisted Soft Tissue Mobilization ( IASTM ), czyli terapia narzędziowa tkanek miękkich jest nowoczesną i bezpieczną metodą pracy z tkankami miękkimi, przy wykorzystaniu specjalistycznych narzędzi.Ostatnio terapia ta staje się coraz bardziej popularna. Badania wskazują, że jej stosowanie przynosi widoczne rezultaty.
Doskonale sprawdza się w takich przypadkach jak wspomaganie terapii blizn, leczenie syndromu bólu mięśniowo – powięziowego oraz innych zaburzeń powięziowych.
Narzędzia używane w terapii IASTM i cel ich stosowania.
Narzędzia stosowane w tej terapii są zazwyczaj wykonane ze stali nierdzewnej lub twardego plastiku i zaprojektowane w ten sposób żeby mogły konturować kształt ciała. Narzędzia w zależności od swojego przeznaczenia posiadają różnorakie kształty i różne krawędzie. Między innymi krawędzie te mogą być ostre bądź okrągłe oraz posiadać pojedyncze i potrójne wcięcia.
Celem stosowania narzędzi IASTM jest zlokalizowanie i rozluźnienie napięcia w układzie powięziowym. Narzędzia dzięki specjalnie wyprofilowanym kształtom umożliwiają fuizjoterapeucie ocenę napięcia w srtrukturach mięśniowych oraz przesuwalności powięzi. Umożliwiają również dotarcie do tych tkanek, do których dostęp nie jest możliwy w sposób manualny.
Narzędzia IASTM pozwalają na naciągnięcie powięzi podskórnej, przez co zapobiegają tworzeniu się zrostów po zabiegach, urazach i oparzeniach.
Kiedy może dojść do ograniczenia tkanki miękkiej?
Ograniczenia tkanek miękkich mogą wystąpić po zabiegu chirurgicznym. Mogą być również wynikiem zbytniego przeciążenia spowodowanego intensywnym bieganiem, rzucaniem, powtarzającymi się ruchami podczas pracy, a także długotrwałą pozycja siedzącą przy biurku. Kolejnym powodem takich ograniczeń może być brak użytkowania. Dzieje się tak przeważnie w przypadku przedłużonego okresu szynowania bądź usztywniania.
Jak to działa?
Terapeuta wywiera silny nacisk na narzędzie, gdy te się ślizga po tkance w sposób ścinający. Aby narzędzie mogło swobodnie przesuwać się po skórze, stosowany jest specjalny balsam. Narzędzia przeczesują restrykcje tkanek miękkich i blizny, powodują mikrourazy dotkniętej tkanki. Aktywizuje to miejscowy proces zapalny inicjując reabsoprcję niezdrowej tkanki sprzyjające jej przebudowę i produkcję zdrowej tkanki. Techniki IASTM wykonuje się wzdłuż włókien mięśniowych oraz w kierunku najbliższych węzłów chłonnych. Technika ta wspomaga drenaż limfy i zmniejsza obrzęki. Ponadto rozluźnia mięśnie i poprawia trofikę tkanek miękkich oraz przyspiesza regenerację po wysiłku. Zmniejsza ból. Oprócz tego zwiększa krążenie i przepływ krwi do tkanek.
Wskazania do stosowania IASTM
● Ograniczona mobilność
● Ograniczenia mięśniowo-powięziowe
● Ból podczas ruchu
● Utrata pamięci ROM
● Zapalenie powięzi podeszwowej
● Zapalenia ścięgna Achillesa, zapalenia nadkłycia, mankiet rotatorów rzepki
● Ból szyi i pleców
● Zespół cieśni nadgarstka
● Skręcenia i nadwyrężenia
● Zespół ITB
● Bóle pooperacyjne
● Blizny po mastektomii
● Blizna po cesarskim cięciu.
Czy terapia jest bolesna?
Terapia nie jest bolesna. Podczas zabiegu można jednak odczuwać pewien dyskomfort, kiedy narzędzie przesuwa się po skórze. Intensywność ucisku w trakcie zabiegu wzrasta stopniowo od ruchów powierzchownych do bardziej intensywnych. Podczas pracy fizjoterapeuty mogą wystąpić punktowe zaczerwienia na skórze, które nie są niebezpieczne. Zaczerwienienia te znikają bezobjawowo po kilku dniach.
Co pokazują badania na temat IASTM?
Badania potwierdzają pogląd, że IASTM może mieć wpływ na zmiany fizjologiczne poprzez zwiększenie przepływu krwi – zmniejszenie lepkości tkanek – rozluźnianie mięśniowo-powięziowe – przerwanie receptorów bólowych – poprawę elastyczności leżących pod nimi tkanek.
W jednym z badań wykazano, że IASTM z tyłu barku może pomóc w zwiększeniu pasywnego zakresu ruchu ramion u zawodowych graczy w baseball. Kolejne badania wykazały również, że korzyści obejmują poprawę zakresu ruchu u osób nieuszkodzonych, a także bólu i funkcji zgłaszanych przez pacjentów zarówno z urazami jak i bez urazów. Inne badanie wykazało, że u uczestników z przewlekłym zapaleniem rozcięgna podeszwowego nastąpiła znaczna poprawa w trzech z pięciu zmiennych, mierzonych w ciągu sześciotygodniowego leczenia, w porównaniu z tymi, którzy mieli masaż tradycyjny oraz z tymi, którzy w ogóle nie mieli leczenia. Badania te wykazały, że IASTM ze swoim specyficznym rozciąganiem powięzi podeszwowej, skutecznie zmniejszał ból i poprawiał funkcje stóp u pacjentów z przewlekłym zapaleniem rozcięgna podeszwowego.
Jak masować żeby pomóc?
Terapia IASTM staje się obecnie coraz bardziej popularna. Wyniki różnych badań pokazują,że jej stosowanie przynosi widoczne rezultaty. Leczenie kontuzji jest przyspieszone o co najmniej kilkanaście procent. Wydawać by się mogło, że to niewiele – tymczasem może skrócić okres leczenia nawet o kilka miesięcy.
Fakty te sprawiają, że dzisiaj każdy szanujący się fizjoterapeuta ma ukończony kurs z terapii narzędziowej tkanek miękkich oraz posiada stosowny certyfikat poświadczający uprawnienia.
Dostęp do takich kursów jest coraz szerszy. IASTM kurs skierowany jest w szczególności do fizjoterapeutów, masażystów i lekarzy. W kursie mogą wziąć udział także uczniowie i studenci kierunków fizjoterapii,masażu w-f, wydziału lekarskiego oraz inni specjaliści pracujący z ciałem.
Celem szkolenia jest rozwijanie IASTM za pomocą wyjątkowych narzędzi oraz nauczenie stosowania tej terapii na tkankach miękkich przy występowaniu różnych problemów układu mięśniowo-szkieletowego.